Tai Nghe In-Ear Ca Sĩ Hay Đeo Trên Sân Khấu Là Gì? Vì Sao Ca Sĩ Trên Sân Khấu Luôn Đeo Tai Nghe?

Loại Tai Nghe In-Ear Ca Sĩ Hay Đeo Trên Sân Khấu Là Gì?

Loại tai nghe In-ear ca sĩ hay đeo trên sân khấu là gì?

Khi bạn xem một buổi biểu diễn trực tiếp, có thể bạn từng thấy ca sĩ hay nhạc công đeo một thiết bị nhỏ trong tai. Loại tai nghe In-ear ca sĩ hay đeo trên sân khấu đó là gì? Đó chính là In-Ear Monitor (IEM), hay còn gọi là tai nghe kiểm âm trong tai. IEM không giống như tai nghe thông thường mà bạn dùng để nghe nhạc. Nó được thiết kế riêng cho việc biểu diễn và ghi âm chuyên nghiệp.

Tai nghe In-ear ca sĩ hay đeo trên sân khấu (IEM) giúp người biểu diễn nghe rõ những gì họ cần như tiếng hát của mình, tiếng nhạc cụ, hoặc bất kỳ âm thanh nào quan trọng trong bản phối. Trên sân khấu, âm thanh rất ồn ào vì có nhiều loa, tiếng nhạc cụ và tiếng khán giả. Nếu không có tai nghe kiểm âm trong tai, người biểu diễn rất khó để kiểm soát giọng hát của mình.

Khác với tai nghe dùng để giải trí, tai nghe In-ear ca sĩ hay đeo trên sân khấu đóng vai trò như một công cụ hỗ trợ kiểm âm. “Monitor” nghĩa là kiểm tra, kiểm soát âm thanh, không chỉ đơn thuần là nghe. Vì vậy, một chiếc IEM chất lượng không chỉ giúp ca sĩ nghe rõ, mà còn giúp họ kiểm soát được nhịp điệu, cao độ trong màn trình diễn.

Sự khác nhau giữa tai nghe In-ear ca sĩ hay đeo trên sân khấu IEM và tai nghe thường dùng nghe nhạc

Không phải loại tai nghe nào cũng có thể dùng để biểu diễn. Tai nghe nhét tai thông thường, hoặc tai nghe không dây phổ thông (như AirPods), có mục đích và cách hoạt động khác hoàn toàn so với tai nghe In-ear ca sĩ hay đeo trên sân khấu.

• Mục tiêu thiết kế: Tai nghe phổ thông thường chú trọng vào trải nghiệm giải trí. Chúng tạo ra âm thanh thường nhấn mạnh vào bass và treble. Trong khi đó, loại tai nghe kiểm âm trong tai (IEM) được thiết kế để cho âm thanh chính xác, rõ ràng, không tô vẽ. Điều này giúp người biểu diễn nghe đúng những gì đang xảy ra trên sân khấu hoặc trong bản phối, từ đó kiểm soát tốt hơn màn trình diễn.
• Cách đeo và độ kín: IEM được đưa sâu vào trong ống tai và có eartip (đệm tai) mềm giúp tạo ra một lớp cách âm tự nhiên. Khi đeo đúng, IEM chặn hầu hết tiếng ồn từ bên ngoài. Nhờ đó, người biểu diễn có thể tập trung nghe phần âm thanh quan trọng của mình mà không bị phân tâm. Ngược lại, nhiều tai nghe phổ thông không kín, khiến tiếng ồn từ môi trường lọt vào và làm giảm chất lượng nghe.
• Cấu tạo bên trong: Tai nghe phổ thông thường chỉ có một driver để phát ra âm thanh. Trong khi đó, nhiều tai nghe kiểm âm trong tai (IEM) cao cấp có từ hai đến sáu (hoặc nhiều hơn) driver trong mỗi bên tai. Các driver này có thể là loại Balanced Armature (BA), Dynamic Driver hoặc dạng hybrid (kết hợp BA và Dynamic). Mỗi driver được dùng để xử lý một dải tần âm thanh riêng, giúp âm thanh rõ ràng và tách bạch hơn.
• Tính cá nhân hóa: Một số người dùng chuyên nghiệp còn sử dụng tai nghe kiểm âm trong tai (IEM) được đúc riêng theo tai (Custom IEM). Những chiếc IEM này được lấy khuôn tai của người dùng để đảm bảo vừa khít tuyệt đối, cách âm tốt và đeo lâu không mỏi. Rất quan trọng với người biểu diễn vì họ phải đeo IEM trong thời gian dài.
• Kết nối: IEM chuyên nghiệp thường sử dụng dây dẫn có thể tháo rời, giúp dễ thay thế khi hư hỏng. Ngoài ra, trong các hệ thống biểu diễn, IEM thường kết nối với bộ thu không dây (wireless receiver), cho phép nghệ sĩ tự do di chuyển mà vẫn nghe rõ bản phối của mình.
• Độ bền: IEM được thiết kế để chịu được môi trường biểu diễn khắc nghiệt, từ ánh sáng sân khấu, mồ hôi, cho đến va đập nhẹ. Chúng phải hoạt động ổn định trong suốt buổi biểu diễn mà không gặp sự cố.

Hệ Thống Loa Trên Đàn Piano Điện: Phân Biệt Woofer, Mid-range, Tweeter Và Full-Range

Vì sao tai nghe In-ear ca sĩ hay đeo trên sân khấu quan trọng trong biểu diễn?

Âm thanh trên sân khấu rất phức tạp. Nếu chỉ nghe âm thanh từ loa sân khấu truyền thống, người biểu diễn sẽ gặp nhiều hạn chế như:

• Âm thanh bị lẫn nhiều tạp âm.
• Mỗi người nghe âm thanh khác nhau, tùy vào vị trí đứng.
• Không kiểm soát được âm lượng mong muốn.

Tai nghe In-ear ca sĩ hay đeo trên sân khấu (IEM) khắc phục tất cả những điểm yếu đó:

• Mỗi người biểu diễn có thể nghe bản phối riêng.
• Âm thanh không bị ảnh hưởng bởi môi trường xung quanh.
• Có thể điều chỉnh âm lượng riêng cho từng người.

Khi sử dụng tai nghe kiểm âm trong tai (IEM), người biểu diễn sẽ tự tin hơn vì họ nghe rõ chính mình. Điều này giúp họ giữ đúng cao độ, không bị lệch tông và trình diễn chính xác hơn.

Những điều cần lưu ý khi chọn mua tai nghe kiểm âm trong tai (IEM)

• Chọn eartip phù hợp: Nên thử nhiều loại đệm tai để tìm loại vừa và kín nhất với tai bạn. Đệm tai ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng âm thanh.
• Kiểm tra độ thoải mái: IEM tốt cần đeo được lâu mà không gây mỏi tai.
• Đọc kỹ thông số driver: Không phải cứ nhiều driver là hay. Quan trọng là cách thiết kế và phối hợp các driver đó.
• Chọn thương hiệu uy tín: Các hãng như Shure, Westone, 64 Audio, Sennheiser, Campfire Audio, v.v. có nhiều năm kinh nghiệm và chất lượng ổn định.
• Xem xét nhu cầu sử dụng: Nếu chỉ dùng để tập luyện tại nhà, bạn không cần loại quá đắt tiền. Nếu biểu diễn thường xuyên, nên đầu tư vào model cao cấp hoặc IEM đúc tai.

Đàn Piano Cơ Cao Cấp Nhập Nhật Nguyên Bản Cho Gia Đình Có Sẵn Tại Anton Music: Yamaha W103, Yamaha U10BiC, Yamaha U10WnC, Yamaha MX300MR Tự Chơi

Chức Năng Và Lợi Ích Của Tai Nghe In-Ear Ca Sĩ Hay Đeo Trên Sân Khấu

Đạt được sự rõ ràng khi trình diễn trên sân khấu

Khi biểu diễn trên sân khấu, các ca sĩ không chỉ cần thể hiện cảm xúc, mà còn cần nghe rõ chính mình. Tuy nhiên, điều này lại không dễ dàng khi âm thanh xung quanh luôn rất ồn. Giọng hát, nhạc cụ, tiếng trống, tiếng hò reo từ khán giả, tất cả tạo thành một môi trường rất hỗn loạn. Nếu không nghe rõ, người biểu diễn sẽ gặp khó khăn trong việc giữ cao độ, giữ nhịp và kiểm soát giọng hát hay kỹ thuật chơi nhạc.

In-Ear Monitor (IEM) giải quyết vấn đề này bằng cách cho nghệ sĩ một bản phối âm thanh riêng. Có nghĩa là trong tai của nghệ sĩ sẽ chủ yếu là giọng hát hoặc nhạc cụ của chính họ, hay đơn giản là tiếng tích tắc của metronome cùng với những âm thanh hỗ trợ khác ở mức vừa đủ. Nhờ đó, họ nghe rõ hơn, kiểm soát tốt hơn, và biểu diễn tự tin hơn.

Đây chính là lý do vì sao những ca sĩ chuyên nghiệp thường không thể thiếu tai nghe kiểm âm trong tai (IEM). Họ không chỉ hát theo cảm giác mà còn phải nghe thật rõ từng chi tiết âm thanh mình tạo ra. Khi nghe rõ, ca sĩ có thể duy trì chất lượng giọng hát suốt chương trình.

Làm chủ sân khấu hoàn thiện màn trình diễn

Một tính năng rất quan trọng của loại tai nghe In-ear ca sĩ hay đeo trên sân khấu (IEM) là khả năng cách âm. IEM được thiết kế để đeo sâu vào ống tai, tạo ra một lớp đệm kín. Lớp đệm này giúp chặn lại phần lớn tiếng ồn từ môi trường xung quanh thường giảm được từ 25 đến 34 decibel.

Cách âm tốt giúp nghệ sĩ tập trung tuyệt đối vào phần âm thanh họ cần nghe, bỏ qua được những thứ không liên quan như tiếng la hét, tiếng trống lớn hoặc tiếng đàn guitar từ người khác. Đây là lý do vì sao các nghệ sĩ thường đeo IEM ngay cả khi không có tiếng nhạc, vì nó giúp họ tránh bị phân tâm.

Hơn nữa, khi từng ca sĩ có một không gian âm thanh riêng, sân khấu trở nên ít hỗn loạn hơn về mặt âm thanh. Không còn tình trạng loa sân khấu phát tiếng lớn, gây cộng hưởng và rối loạn. Thay vào đó, mỗi người nghe phần của mình qua tai sạch sẽ, rõ ràng, không bị ảnh hưởng bởi môi trường xung quanh.

Tuy nhiên, điều này cũng đặt ra một yêu cầu các tinh chỉnh về âm thanh phải cực kỳ chính xác trong việc tạo bản phối cho từng người. Họ không còn chỉ điều chỉnh hệ thống loa ngoài nữa, mà trực tiếp quyết định nghệ sĩ nghe được cái gì trong tai họ, tức là can thiệp sâu vào hiệu suất trình diễn.

Tai nghe In-ear ca sĩ hay đeo trên sân khấu giúp bảo vệ thính lực và giọng hát

Âm thanh sân khấu không chỉ phức tạp mà còn rất lớn. Loa sân khấu thường phát ra âm lượng đủ để lấp đầy một không gian lớn. Trong thời gian dài, điều này có thể gây tổn thương thính lực là một vấn đề không thể phục hồi. Nhiều ca sĩ gặp phải chứng ù tai, suy giảm thính lực vĩnh viễn vì tiếp xúc với âm lượng lớn mỗi ngày.

Tai nghe kiểm âm trong tai (IEM) giúp giảm thiểu nguy cơ này bằng hai cách:

• Cách âm tốt: Như đã nói ở trên, việc cách ly âm thanh từ bên ngoài giúp nghệ sĩ không cần nghe âm lượng lớn để vượt qua tiếng ồn.
• Nghe ở âm lượng thấp hơn: Khi âm thanh đi thẳng vào tai, nghệ sĩ có thể giữ mức âm lượng nhỏ nhưng vẫn nghe rõ. Điều này làm giảm áp lực lên tai trong thời gian dài.

Ngoài ra, loại tai nghe In-ear ca sĩ hay đeo trên sân khấu (IEM) còn giúp bảo vệ giọng hát. Khi ca sĩ không nghe rõ mình, họ có xu hướng hát to hơn để nghe lại. Hành động này rất nguy hiểm vì gây căng thẳng không cần thiết lên thanh quản, dễ dẫn đến mất giọng, khàn giọng hoặc tổn thương thanh đới. Ngược lại, khi nghe rõ qua IEM, họ có thể hát tự nhiên, nhẹ nhàng, giữ được phong độ trong suốt buổi diễn và cả sau đó.

Tự do và nhất quán trong cách thể hiện bài hát

Trước đây, ca sĩ hay nhạc công phải đứng đúng vị trí để nghe rõ loa kiểm âm sân khấu. Nếu họ di chuyển, âm thanh sẽ bị thay đổi do vị trí thay đổi, khiến họ mất cảm giác kiểm soát. Đặc biệt khó chịu với những nghệ sĩ có biểu diễn vũ đạo, chạy sân khấu, hoặc chơi nhạc cụ trong lúc di chuyển.

Với tai nghe kiểm âm trong tai (IEM), vấn đề này được giải quyết triệt để. Hệ thống IEM hiện đại sử dụng thiết bị không dây hoặc hộp thu gắn trên người ca sĩ. Người biểu diễn có thể đi bất kỳ đâu trên sân khấu, âm thanh trong tai họ vẫn giữ nguyên. Âm lượng, tần số, chất lượng mọi thứ đều ổn định. Không còn chuyện nghe rõ ở điểm này nhưng bị mất tiếng ở điểm khác.

Ngoài ra, một lợi ích quan trọng khác là tính nhất quán giữa các buổi diễn. Khi đi tour diễn nhiều nơi, âm học của từng sân khấu đều khác nhau nơi vang, nơi dội, nơi thì âm thanh bị hút mất. Nhưng với IEM, nghệ sĩ nghe chính xác cùng một bản phối, bất kể họ đang ở nhà hát, nhà thi đấu hay ngoài trời. Điều này mang lại sự ổn định, giúp họ giữ phong độ và yên tâm biểu diễn.

Giữa Tai Nghe Kiểm Âm Trong Tai (IEM) Và Loa Kiểm Âm Sân Khấu Loại Nào Tối Ưu Hơn?

Trước khi In-Ear Monitor (IEM) trở nên phổ biến, các nghệ sĩ biểu diễn trên sân khấu thường sử dụng loa kiểm âm đặt trên sàn hay gọi là Wedge monitor để nghe được chính họ và ban nhạc. Những chiếc loa này hướng lên từ sàn sân khấu, thường được đặt gần vị trí đứng của nghệ sĩ, và phát lại phần âm thanh đã được mix sẵn.

Tuy nhiên, cùng với sự phát triển của công nghệ âm thanh, IEM đã dần thay thế wedge monitor trong nhiều môi trường biểu diễn chuyên nghiệp. Nhưng tại sao lại có sự thay thế này? Điều gì khiến cho một chiếc tai nghe nhỏ gọn lại có thể vượt qua một thiết bị đã tồn tại hàng chục năm trên sân khấu? Để hiểu rõ hơn, hãy cùng phân tích từng khía cạnh quan trọng dưới đây.

Khác biệt rõ ràng về chất lượng âm thanh khác giữa IEM và Wedge monitor

IEM cung cấp âm thanh với độ rõ nét cao, giống như bạn đang nghe trong một phòng thu. Âm thanh trong tai được giữ ổn định, không bị ảnh hưởng bởi vị trí bạn đứng, độ vang của sân khấu hay tiếng ồn từ khán giả. Bạn có thể nghe được từng chi tiết của bản phối một cách rõ ràng, từ tiếng gõ nhẹ trên phím đàn cho đến hơi thở cuối cùng trong giọng hát.

Ngược lại, wedge monitor phụ thuộc nhiều vào đặc điểm âm học của sân khấu. Nếu sân khấu có bề mặt phản xạ nhiều, âm thanh sẽ bị dội lại gây méo tiếng. Nếu bạn đứng lệch khỏi điểm chọn, âm thanh có thể bị mất đi hoặc không đều. Nói cách khác, với loa sàn, chất lượng âm thanh không ổn định có lúc rõ, có lúc mờ.

Chủ động và bị động trong kiểm soát âm lượng giữa IEM và Wedge monitor

Khi dùng IEM, mỗi người biểu diễn có thể có bản phối riêng, tức là họ chỉ nghe những gì họ cần. Ví dụ: ca sĩ có thể chọn nghe nhiều giọng hát của mình hơn, ít tiếng trống hơn. Tay trống có thể nghe rõ bass và metronome. Nhạc công chơi keyboard có thể muốn tập trung vào tiếng guitar lead. Tất cả những lựa chọn này đều có thể thực hiện dễ dàng thông qua kỹ sư âm thanh điều khiển phần monitor hoặc mixer cá nhân.

Còn với wedge monitor, mọi người đều nghe từ một hoặc vài loa sàn chung. Vì vậy, sẽ xảy ra tình trạng tranh nhau nghe rõ. Người này muốn giọng mình to lên, người kia cần tiếng guitar rõ hơn. Dần dần, âm lượng tổng thể tăng lên, dẫn đến tình trạng ồn ào và lộn xộn. Các ca sĩ thậm chí không nghe được phần mình cần, và buộc phải hét lên hoặc chơi nhạc mạnh hơn để lấn át được tiếng ồn.

Wedge monitor tạo ra một vấn đề không dễ xử lý

Một nhược điểm lớn của wedge monitor là dễ tạo ra tiếng hú (hiện tượng feedback). Khi micro thu lại âm thanh từ loa kiểm âm ngay phía trước, tạo thành vòng lặp âm thanh, thì hiện tượng feedback xảy ra thường là tiếng rít chói tai, khó chịu.

Để tránh điều này, kỹ thuật viên tinh chỉnh âm thanh phải cẩn thận trong việc đặt loa, chỉnh micro và giảm gain nhưng không phải lúc nào cũng hiệu quả. Môi trường sân khấu thay đổi liên tục, đặc biệt ở các buổi diễn ngoài trời hoặc không gian nhỏ.

IEM gần như loại bỏ hoàn toàn hiện tượng feedback, vì âm thanh đi thẳng từ bộ phát vào tai người dùng. Không có loa mở, không có âm thanh lọt ra sân khấu, không có micro thu lại tiếng đó nên không có vòng lặp nào cả. Nhờ đó, cả người biểu diễn và khán giả đều được trải nghiệm âm thanh sạch hơn.

Bảo vệ thính lực của những nghệ sĩ trên sân khấu về lâu về dài

Trên sân khấu, âm lượng tổng thể có thể rất lớn, đặc biệt là ở những buổi diễn có ban nhạc sống. Âm thanh từ wedge monitor, trống, ampli guitar, loa PA… tạo ra một môi trường âm thanh có thể vượt mức an toàn cho tai người. Nếu tiếp xúc lâu dài, nghệ sĩ có thể bị tổn thương thính giác, mất dần khả năng nghe chi tiết, hoặc tệ hơn là bị ù tai mãn tính.

IEM giúp giải quyết vấn đề này bằng cách giảm âm lượng cần thiết để nghe rõ. Do âm thanh đi thẳng vào tai và được cách ly khỏi tiếng ồn bên ngoài, người biểu diễn không cần phải mở to. Họ nghe đủ rõ ở mức âm lượng nhỏ hơn nhiều so với loa sàn. Với một cặp tai nghe IEM chất lượng cao, thậm chí có thể nghe rõ cả khi âm lượng chỉ bằng một phần mười của wedge monitor.

Giảm căng thẳng cho giọng hát

Khi ca sĩ không nghe được giọng mình rõ ràng, họ sẽ có xu hướng hát lớn hơn để tự nghe. Việc này lặp lại nhiều lần sẽ khiến họ mỏi giọng, đau họng, thậm chí ảnh hưởng đến kỹ thuật phát âm. Nếu kéo dài, có thể dẫn đến tổn thương thanh quản, đặc biệt là ở những ca sĩ phải hát thường xuyên trong tour dài ngày.

Với IEM, ca sĩ có thể nghe chính xác phần trình diễn của mình, không cần gồng lên hay phá sức. Họ có thể kiểm soát âm lượng giọng hát của chính mình một cách chủ động, giúp bảo vệ giọng và duy trì sức bền trong suốt chương trình.

Khả năng di chuyển khi biểu diễn trên sân khấu

Một lợi thế rõ ràng của IEM là không giới hạn vị trí đứng. Nghệ sĩ có thể di chuyển khắp sân khấu, đi lại, nhảy múa, tương tác với khán giả mà không sợ mất âm thanh hoặc bị lệch âm.

Ngược lại, loa wedge có điểm đứng lý tưởng tức là bạn phải đứng đúng chỗ mới nghe rõ. Nếu bạn rời khỏi vùng đó, âm thanh sẽ bị nhỏ đi, méo hoặc lệch pha. Khiến cho việc trình diễn trở nên gò bó, nhất là với những ban nhạc sôi động, nhóm nhảy hoặc nghệ sĩ có vũ đạo nhiều.

Với hệ thống IEM không dây, bạn có thể di chuyển hoàn toàn tự do, giữ được âm thanh nhất quán dù ở đâu trên sân khấu.

Tác động tới âm thanh khán giả

Một điều ít ai để ý là âm thanh từ wedge monitor cũng rò rỉ ra ngoài, làm ảnh hưởng đến âm thanh tổng thể mà khán giả nghe được từ hệ thống loa chính (FOH – Front of House). Tiếng từ sân khấu bị micro thu lại, cộng với âm thanh từ wedge monitor, có thể gây ra hiện tượng dội âm, vang hoặc đục tiếng ở phần khán giả.

Khi sử dụng IEM, âm thanh sân khấu gần như không còn rò rỉ, vì không có loa kiểm âm mở. Điều này giúp kỹ thuật viên khi tinh chỉnh âm thanh FOH tạo ra bản phối sạch hơn, kiểm soát được tốt hơn những gì khán giả thực sự nghe. Nhờ đó, trải nghiệm nghe của người xem cũng được cải thiện.

Không gian sân khấu gọn gàng, chuyên nghiệp hơn

Loa wedge chiếm một khoảng diện tích đáng kể trên sàn sân khấu. Đặc biệt với ban nhạc có nhiều thành viên, số lượng loa có thể lên đến 6-8 chiếc. Điều này không chỉ gây cản trở trong lúc di chuyển mà còn làm mất đi tính thẩm mỹ. Ngoài ra, dây điện chạy khắp nơi có thể gây vướng víu và nguy hiểm.

Ngược lại, IEM gần như vô hình với khán giả. Không có loa, không có dây, không có vật thể cồng kềnh. Sân khấu trở nên sạch sẽ, chuyên nghiệp và hiện đại hơn. Với các buổi ghi hình hoặc livestream, điều này giúp hình ảnh tổng thể đẹp hơn rõ rệt.

Chi phí và độ phức tạp

Mặc dù IEM có nhiều lợi ích, nhưng cũng cần nhìn vào mặt thực tế khi chi phí đầu tư ban đầu cao. Mỗi nghệ sĩ cần một bộ IEM riêng gồm tai nghe chất lượng cao, bộ phát không dây, bộ nhận sóng, và các thiết bị hỗ trợ. Ngoài ra, hệ thống không dây yêu cầu kỹ sư setup kỹ càng để tránh nhiễu sóng, đảm bảo đường truyền ổn định.

Trong khi đó, wedge monitor rẻ hơn, dễ thiết lập, chỉ cần cắm loa vào mixer là dùng được. Với các ban nhạc nhỏ, biểu diễn ở quán bar, cà phê hoặc sự kiện đơn giản, wedge vẫn là lựa chọn hợp lý vì chi phí thấp và dễ vận hành.

Chọn Tai Nghe Kiểm Âm Nào Phù Hợp Với Bạn: Universal Hay Custom IEM

Khi bắt đầu nghiêm túc với IEM, có một câu hỏi gần như bắt buộc: Nên chọn tai nghe kiểm âm Universal (phổ thông) hay custom (làm riêng theo tai)? Đây là lựa chọn không chỉ ảnh hưởng đến trải nghiệm nghe, mà còn đến sự thoải mái, độ ổn định khi đeo và cả ngân sách đầu tư.

Dù cả hai loại đều phục vụ chung một mục tiêu là giúp bạn nghe rõ hơn trên sân khấu hoặc trong phòng thu, nhưng cách tiếp cận của chúng lại rất khác nhau. Trong phần này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu ưu nhược điểm của mỗi kiểu, các tình huống sử dụng phù hợp và lý do tại sao việc hiểu rõ hai dòng IEM này lại quan trọng đến thế.

Universal IEM (UIEM) nhanh gọn và tiện lợi

Universal IEM (viết tắt là UIEM) là loại tai nghe được sản xuất theo kích thước chung, phù hợp với đại đa số người dùng. Đây là lựa chọn phổ biến nhất với người mới bắt đầu, người chơi không chuyên, hoặc nghệ sĩ cần một giải pháp linh hoạt, có thể thay đổi hoặc nâng cấp dễ dàng.

Ưu điểm chính của UIEM:

• Dễ mua, dễ tiếp cận: Có thể mua UIEM ở bất cứ đâu, từ các cửa hàng âm thanh đến các trang thương mại điện tử. Chỉ cần chọn model bạn muốn, chọn màu và nhận hàng, không cần chờ đo tai, chờ sản xuất hay kiểm tra lại.
• Thay thế linh hoạt: Nếu bạn cảm thấy tai nghe không phù hợp, bạn có thể đổi sang mẫu khác hoặc bán lại. Ngoài ra, UIEM cũng dễ cho bạn bè mượn, dùng tạm khi cần, hoặc đổi eartip để phù hợp với từng người.
• Giá mềm hơn: So với Custom IEM, tai nghe universal thường rẻ hơn đáng kể. Một số model chất lượng tốt có giá từ vài triệu đồng, vẫn đủ dùng cho sân khấu nhỏ hoặc luyện tập.

Hạn chế của UIEM:

• Không phải ai cũng đeo vừa: Dù được thiết kế để phù hợp với đa số, nhưng không phải ai cũng cảm thấy thoải mái với thiết kế chuẩn này. Nếu tai bạn quá nhỏ, hoặc có hình dạng đặc biệt, tai nghe có thể lỏng, dễ rơi hoặc gây đau khi đeo lâu.
• Độ kín không ổn định: UIEM cần dùng eartip (nút tai) để tạo độ kín. Tuy nhiên, nếu eartip không vừa, hoặc bạn đeo sai cách, âm thanh sẽ bị lọt ra ngoài, làm mất bass, giảm cách âm. Ngay cả khi đeo đúng, độ kín vẫn có thể thay đổi theo tư thế đầu, khiến âm thanh không ổn định.
• Không tối ưu cho biểu diễn cường độ cao: Với những nghệ sĩ thường xuyên chạy nhảy trên sân khấu hoặc biểu diễn trong môi trường ồn, UIEM có thể không giữ được sự ổn định và cách âm như mong muốn. Trong những tình huống đó, CIEM thường là lựa chọn an toàn hơn.

Custom IEM (CIEM) cá nhân hóa tuyệt đối

Custom IEM (CIEM) là loại tai nghe được làm riêng cho từng người, dựa trên hình dáng thật của ống tai và vành tai. Để có CIEM, bạn phải đến nơi chuyên đo khuôn tai (bằng chất liệu đúc silicon hoặc quét 3D), sau đó gửi bản đo đến hãng sản xuất để tạo ra tai nghe đo ni đóng giày.

CIEM là lựa chọn phổ biến với các nghệ sĩ chuyên nghiệp, nhạc công lưu diễn, ca sĩ biểu diễn thường xuyên, kỹ sư âm thanh, và cả audiophile muốn có trải nghiệm nghe riêng tư và cao cấp.

Ưu điểm vượt trội của CIEM:

• Vừa khít tuyệt đối: Vì được làm từ khuôn tai thật của bạn, nên tai nghe luôn ôm sát, không lỏng, không rơi ra, dù bạn lắc đầu, chạy nhảy hay đeo nhiều giờ liên tục. Điều này cực kỳ quan trọng với nghệ sĩ biểu diễn hoặc người tập luyện nhiều giờ liền.
• Cách âm tối đa: Độ kín âm học gần như hoàn hảo giúp bạn gần như không nghe thấy tiếng ồn từ bên ngoài. Ngay cả trong sân khấu rock hoặc EDM, bạn vẫn có thể nghe rõ bản phối của mình ở âm lượng nhỏ.
• Âm thanh ổn định và chính xác: Do âm thanh không bị lọt ra ngoài hoặc bị ảnh hưởng bởi độ kín, CIEM giữ được độ chi tiết cao, dải bass sâu và dải cao rõ ràng. Bạn sẽ nghe được những sắc thái âm thanh mà tai nghe thường dễ bỏ sót.
• Thoải mái khi đeo lâu: Một khi đã đeo quen, CIEM không tạo áp lực như eartip silicon của UIEM. Người dùng có thể đeo 3-4 tiếng mà không bị đau tai, không khó chịu, đặc biệt là những ai có cấu trúc tai nhạy cảm.

Nhược điểm cần lưu ý của CIEM

Tuy có nhiều điểm mạnh, CIEM cũng có một số bất tiện cần cân nhắc trước khi đầu tư:

• Chi phí cao: Giá của CIEM thường cao hơn từ 2-5 lần so với UIEM. Thêm vào đó, bạn cần trả phí đo khuôn tai, phí vận chuyển nếu gửi đi nước ngoài, và có thể phải chờ từ 2-4 tuần để nhận hàng.
• Không dùng chung được: Vì được làm theo tai bạn, người khác gần như không thể đeo vừa. Nếu cần bán lại hoặc cho mượn, rất khó để dùng được.
• Không thể thử trước khi mua: Trước khi CIEM hoàn thiện, bạn không thể nghe thử sản phẩm y hệt. Bạn chỉ có thể tham khảo âm thanh của bản UIEM tương tự, hoặc dựa vào đánh giá của người khác.
• Kén sửa chữa và bảo hành: Vì mỗi chiếc CIEM là độc nhất, việc sửa chữa hoặc bảo hành có thể phức tạp hơn. Nếu bị lỗi, bạn có thể phải gửi về hãng và chờ xử lý lâu hơn so với UIEM phổ thông.

Một điểm cộng lớn của CIEM là khả năng cá nhân hóa về ngoại hình. Bạn có thể chọn màu vỏ, màu mặt faceplate, kiểu vân, vật liệu đặc biệt như vỏ gỗ, sợi carbon, nhựa ánh kim, hoặc in tên, logo, ký hiệu riêng của bạn lên mặt tai nghe.

Nhiều nghệ sĩ nổi tiếng thậm chí còn dùng CIEM như một phần của hình ảnh sân khấu. Việc đeo một chiếc tai nghe có logo cá nhân, màu sắc thương hiệu hay họa tiết độc quyền vừa thể hiện đẳng cấp, vừa khiến khán giả nhớ đến cá tính riêng của họ.

Tùy biến này còn giúp bạn phân biệt trái – phải dễ hơn, nhận diện nhanh hơn, và đôi khi đơn giản là… để thể hiện mình một cách thú vị và sáng tạo.

Chọn loại tai nghe kiểm âm nào phù hợp với bạn?

Không có loại nào là tốt nhất cho tất cả mọi người. Sự lựa chọn phụ thuộc vào mục đích sử dụng, ngân sách và nhu cầu cá nhân của bạn.

Bạn nên chọn UIEM nếu:

• Bạn mới bắt đầu sử dụng IEM và muốn trải nghiệm thử trước.
• Bạn cần thiết bị linh hoạt, dễ thay đổi, có thể mượn, bán lại.
• Ngân sách của bạn hạn chế.
• Bạn không biểu diễn chuyên nghiệp quá thường xuyên.

Bạn nên đầu tư CIEM nếu:

• Bạn biểu diễn nhiều, di chuyển nhiều hoặc đeo tai nghe hàng giờ mỗi ngày.
• Bạn muốn âm thanh ổn định, cách âm tốt và sự thoải mái tối đa.
• Bạn có tai kén và không đeo vừa UIEM.
• Bạn muốn thể hiện cá tính qua tai nghe riêng.

Cách Chọn IEM Theo Nhu Cầu: Nhạc Gì, Ai Dùng, Giá Bao Nhiêu Là Hợp Lý?

Không phải tất cả các loại tai nghe In-ear ca sĩ hay đeo trên sân khấu đều giống nhau. Có những chiếc IEM thiết kế chuyên biệt cho ca sĩ, có loại tối ưu cho tay trống, người chơi guitar, DJ, kỹ sư âm thanh… Thậm chí, cùng một hãng, hai mẫu có giá gần nhau nhưng lại phù hợp với mục đích khác nhau. Vậy chọn IEM theo thể loại nhạc, vai trò biểu diễn, và mức giá như thế nào cho hợp lý? Dưới đây là hướng dẫn thực tế giúp bạn tìm đúng thiết bị cho công việc hoặc sở thích của mình.

Cách chọn IEM theo thể loại nhạc

Ca sĩ hát nhạc nhẹ, ballad, pop

• Yêu cầu âm thanh: Chi tiết, ấm áp, vocal nổi bật, không bị đè bởi tiếng nhạc.
• Đặc điểm cần tìm:
  • IEM có chất âm trung tính hoặc hơi ấm (warm).
  • Dải trung (midrange) phải rõ, mượt để giọng hát không bị lẫn.
  • Tránh tai nghe quá thiên bass hoặc treble vì dễ gây chói hoặc lấn giọng.

➡️ Gợi ý: Kiểu IEM 2-3 driver BA hoặc hybrid nhẹ nhàng. Ví dụ: Moondrop Blessing 3, Westone UM Pro 30, hoặc CIEM cấu hình tùy chọn mid-focused.

Người chơi guitar, keyboard, piano

• Yêu cầu âm thanh: Chi tiết ở mid và high, âm hình rộng để nghe rõ hợp âm và layer nhạc.
• Đặc điểm cần tìm:
  • Chất âm trung tính hoặc thiên sáng.
  • Âm trường (soundstage) rộng để cảm nhận được không gian chơi.
  • Cần độ chi tiết ở mid-high để rõ tiếng ngón đàn hoặc tiếng búa gõ piano.

➡️ Gợi ý: IEM nhiều driver hoặc có dải cao mượt. Ví dụ: Shure SE535, Etymotic ER4XR, hoặc CIEM với tuning hướng reference.

Tay trống, DJ, nhạc công rhythm

• Yêu cầu âm thanh: Phản hồi nhanh, bass rõ và chắc, nghe rõ tempo.
• Đặc điểm cần tìm:
  • Driver dynamic mạnh hoặc cấu hình hybrid với driver riêng cho bass.
  • Dải thấp (low) phải gọn và có lực, không bị lùng bùng.
  • Có thể cần độ cách âm cao hơn để chặn tiếng trống thật.

➡️ Gợi ý: IEM bass-heavy, dynamic mạnh. Ví dụ: Sennheiser IE600, 64 Audio U4s, hoặc custom với tuning bass-forward.

Nhạc sĩ producer, kỹ thuật tinh chỉnh âm thanh live/ studio

• Yêu cầu âm thanh: Chính xác, trung tính, không màu mè, phân tích được bản mix.
• Đặc điểm cần tìm:
  • Âm thanh phẳng (flat) hoặc gần flat.
  • Chi tiết rõ cả ba dải, âm trường tự nhiên.
  • Độ tách lớp (separation) cao để dễ nghe từng nhạc cụ riêng biệt.

➡️ Gợi ý: IEM monitor chất lượng cao. Ví dụ: Etymotic ER4SR, 64 Audio A6t, UE Reference Remastered.

Người chơi nhạc cụ acoustic, dân ca, world music

• Yêu cầu âm thanh: Mộc mạc, rõ, độ động vừa phải, không quá “digital”.
• Đặc điểm cần tìm:
  • Driver đơn hoặc tuning nhẹ nhàng, thiên organic.
  • Dải mid được ưu tiên.
  • Ít EQ hoặc hiệu ứng nội bộ để giữ được tiếng gốc.

➡️ Gợi ý: IEM tuning tự nhiên. Ví dụ: Campfire Audio Andromeda, Moondrop Kato, hoặc CIEM entry-level tuning balance.

Chọn IEM theo vai trò đứng trên sân khấu?

Ca sĩ chính

• Ưu tiên: Rõ giọng, không lẫn nhạc cụ, thoải mái đeo cả show.
• Cần: Cách âm tốt, mid rõ, không sibilant.
• Gợi ý thêm: Nên chọn CIEM nếu biểu diễn thường xuyên để tránh tai bị đau khi đeo lâu. Nếu không, chọn UIEM có tip foam tốt.

Ca sĩ bè / backup vocal

• Ưu tiên: Nghe được ca sĩ chính, hòa âm, pitch chuẩn.
• Cần: Dải trung rõ, nhưng cũng cần stereo rộng để phân biệt bè.
• Gợi ý thêm: Có thể dùng UIEM cao cấp để tiết kiệm nhưng vẫn giữ chất lượng.

Tay trống

• Ưu tiên: Nghe click track, giữ tempo, tránh bị chói.
• Cần: Bass sạch, mid rõ, high không quá gắt.
• Gợi ý thêm: Nếu chơi acoustic drum, nên dùng CIEM để đạt cách âm tối đa.

Kỹ sư âm thanh sân khấu

• Ưu tiên: Nghe toàn cảnh bản phối, phát hiện lỗi mix.
• Cần: Âm thanh reference, ít màu.
• Gợi ý thêm: IEM phẳng, không “vẽ vời”, monitor kiểu phòng thu.

Nhạc sĩ phòng thu / phối khí tại nhà

• Ưu tiên: Nghe rõ chi tiết nhỏ để chỉnh EQ, reverb, stereo image.
• Cần: High resolution, độ động tốt, không che giấu lỗi.
• Gợi ý thêm: Đầu tư IEM studio-grade hoặc closed-back headphone tùy hoàn cảnh.

Chọn IEM theo mức giá

Đây là câu hỏi nhạy cảm nhất, nhưng cũng dễ giải thích nếu bạn biết rõ mình cần gì:

Dưới 2 triệu: Cho người mới, tập hát, luyện nhạc

• Chất lượng: Đủ nghe rõ, không đục, đeo tạm ổn.
• Gợi ý: CCA C12, Moondrop CHU II, KZ ZS10 Pro X.
• Lưu ý: Đừng kỳ vọng sân khấu lớn. Dùng luyện tập, thử IEM lần đầu.

2-5 triệu: Mức cơ bản cho biểu diễn bán chuyên

• Chất lượng: Âm tốt hơn nhiều so với earbuds, rõ ràng, chi tiết khá ổn.
• Gợi ý: Moondrop Blessing 2, Truthear Hexa, TinHifi P1 Max.
• Lưu ý: UIEM tầm này dùng sân khấu vừa phải, rất ổn với vocal nhẹ nhàng.

5-10 triệu: Dùng sân khấu chuyên nghiệp, làm nhạc bán chuyên

• Chất lượng: Âm rõ ràng, cân bằng tốt, đủ driver cho dải âm phức tạp.
• Gợi ý: Shure SE425, Westone UM Pro 30, 64 Audio U2/U3.
• Lưu ý: Đây là phân khúc tốt nhất nếu bạn không cần custom.

10-20 triệu: CIEM cơ bản hoặc UIEM cao cấp

• Chất lượng: Âm sắc ổn định, chi tiết xuất sắc, thoải mái đeo lâu.
• Gợi ý: Custom như 64 Audio A3e, UE6 Pro, hoặc UIEM như Campfire Audio Vega.
• Lưu ý: Đây là ngưỡng nâng cấp giúp bạn biểu diễn hoặc sản xuất chuyên sâu.

Trên 20 triệu: Chuyên gia, touring artist, kỹ sư âm thanh cao cấp

• Chất lượng: Cực kỳ rõ, phối cá nhân hóa toàn diện, độ bền cao.
• Gợi ý: JH Audio Roxanne, 64 Audio A12t, Empire Ears Odin.
• Lưu ý: Nếu chưa quen với IEM, không cần lên tầm này ngay – chỉ nên đầu tư khi bạn biết rõ yêu cầu và có hệ thống phối hợp tương xứng.

Mỗi người chơi nhạc đều có tai nghe lý tưởng khác nhau. Không phải IEM đắt là tốt, mà là IEM phù hợp mới là tốt nhất. Hãy bắt đầu bằng việc xác định mình là ai, bạn hát gì, chơi gì, cần nghe rõ phần nào, và biểu diễn ra sao. Nếu bạn chỉ luyện tập tại nhà, vài triệu là đủ. Nếu bạn sống trên sân khấu, hãy đầu tư CIEM chuẩn chỉnh. Nếu bạn làm nhạc, mixing hay production, tai phải nghe thật, không màu, không dối. Và nếu bạn chưa chắc, hãy bắt đầu từ UIEM tầm trung để trải nghiệm, rồi nâng dần lên theo nhu cầu thực tế.

Bên Trong Tai Nghe Biểu Diễn Sân Khấu IEM Hoạt Động Ra Sao?

Loại tai nghe In-ear ca sĩ hay đeo trên sân khấu (IEM) không chỉ là một tai nghe. Nó là cả một hệ thống âm thanh thu nhỏ, được thiết kế để đưa âm thanh rõ ràng, chính xác và cá nhân hóa đến tai người biểu diễn ngay giữa một sân khấu ồn ào và hỗn loạn.

Chuỗi truyền tín hiệu IEM vận hành như thế nào?

Một hệ thống IEM đầy đủ là kết quả của một chuỗi thiết bị liên kết với nhau, giúp chuyển âm thanh từ bộ xử lý trung tâm đến tai của từng người biểu diễn theo một cách riêng biệt.

1. Bắt đầu từ bàn mix âm thanh (mixing console): Đây là nơi mọi tín hiệu âm thanh từ nhạc cụ, giọng hát, micro được thu nhận và xử lý. Các monitor engineer sẽ tạo ra các bản mix riêng biệt – mỗi bản dành cho một nghệ sĩ. Ví dụ: ca sĩ chính có thể muốn nghe giọng mình lớn, piano nhỏ; tay trống lại cần nghe rõ bass và click track.
2. Tín hiệu được gửi đến bộ phát không dây (transmitter): Tín hiệu âm thanh analog (hoặc digital) từ bàn mix sẽ được đưa vào một thiết bị phát sóng. Bộ phát này chuyển đổi tín hiệu thành sóng radio, thường đặt ở phía sau sân khấu hoặc phòng kỹ thuật.
3. Nghệ sĩ đeo bodypack nhận sóng (receiver): Trên người mỗi nghệ sĩ là một bộ thu nhỏ gọn, gọi là bodypack, thường được kẹp vào thắt lưng. Thiết bị này nhận tín hiệu radio và chuyển lại thành âm thanh dạng điện. Nghệ sĩ cắm tai nghe IEM của mình vào bodypack.
4. Tai nghe đưa âm thanh vào tai nghệ sĩ: Tai nghe là nơi mọi tín hiệu được trả về cuối cùng. Với độ kín và chi tiết cao, tai nghe giúp nghệ sĩ nghe rõ phần âm thanh đã được phối riêng cho mình.

Chuỗi thiết bị này hoạt động liền mạch và đồng bộ nếu một mắt xích bị lỗi (như bodypack hết pin, transmitter nhiễu sóng), toàn bộ trải nghiệm kiểm âm của người biểu diễn có thể bị ảnh hưởng.

Các loại Driver phổ biến được tích hợp trong các IEM

Tai nghe IEM không chỉ khác nhau về hình dạng, mà còn khác nhau ở công nghệ bên trong cụ thể là loại driver mà nó sử dụng để tạo ra âm thanh.

Driver Dynamic (DD)

• Đây là loại driver phổ biến nhất và tương tự như loa thường.
• Nó có một màng rung lớn, tạo ra âm thanh bằng cách di chuyển không khí.
• Ưu điểm: tạo ra âm bass mạnh, tự nhiên và có cảm giác lực (punch).
• Nhược điểm: đôi khi không rõ ràng ở dải cao, kích thước hơi lớn.

Driver Balanced Armature (BA)

• Loại driver nhỏ hơn, xuất hiện nhiều trong các IEM cao cấp.
• Không dùng màng rung lớn mà dùng cơ chế “cánh tay cân bằng” để rung.
• Rất chính xác ở dải trung và cao, có thể tái tạo chi tiết rất tốt.
• Kích thước nhỏ nên mỗi tai nghe có thể chứa nhiều driver BA, mỗi cái phụ trách một dải tần.

Driver Planar Magnetic

• Xuất hiện gần đây trong một số mẫu IEM cao cấp.
• Dùng màng loa mỏng được điều khiển bởi từ trường để tạo ra âm thanh.
• Có độ méo cực thấp, âm thanh rõ nét và mượt trên toàn dải tần.
• Nhược điểm: khó sản xuất, giá cao, tiêu tốn năng lượng.

Cấu hình Hybrid hoặc Tribrid

• Các hãng thường kết hợp nhiều loại driver trong cùng một tai để tận dụng ưu điểm từng loại.
• Ví dụ: 1 driver Dynamic cho bass, 2 BA cho mid và treble.
• Một số mẫu cao cấp chứa đến 10-20 driver mỗi bên.
• Mục tiêu: tạo ra trải nghiệm nghe trung thực, có chiều sâu và rõ ràng nhất.

Hệ thống IEM với công nghệ không dây hiện đại

Để người biểu diễn di chuyển thoải mái mà vẫn nghe rõ âm thanh, hệ thống IEM phải hoạt động hoàn toàn không dây. Điều này nhờ vào công nghệ truyền sóng radio, chủ yếu dùng hai loại băng tần:

UHF (Ultra High Frequency)

• Là lựa chọn phổ biến trong hệ thống IEM chuyên nghiệp.
• Có băng tần rộng, ít nhiễu, xuyên qua vật cản tốt hơn.
• Dễ phối hợp nhiều bộ phát/ bộ thu cùng lúc, ít xung đột tín hiệu.
• Ổn định hơn trong môi trường có nhiều thiết bị điện tử (đèn sân khấu, máy quay…).

VHF (Very High Frequency)

• Ít phổ biến hơn vì số kênh khả dụng ít.
• Dễ bị nhiễu bởi các thiết bị xung quanh.
• Chi phí rẻ, phù hợp với biểu diễn nhỏ, không quá phức tạp.

Trong các buổi diễn lớn có hàng chục nghệ sĩ và hệ thống micro không dây, việc quản lý tần số là cực kỳ quan trọng. Nếu không có kỹ thuật viên setup đúng, tín hiệu có thể bị trùng, nhiễu, gây mất âm thanh đột ngột là một lỗi rất khó chấp nhận trong biểu diễn chuyên nghiệp.

Ngoài ra, một số hệ thống cao cấp còn có tính năng scan tần số tự động, khóa tín hiệu chống rớt, hoặc chuyển kênh linh hoạt khi nhiễu sóng giúp buổi biểu diễn được liền mạch, không gián đoạn.

Giải Quyết Các Vấn Đề Khi Dùng Tai Nghe Kiểm Âm Trong Tai (IEM)

Khả năng cách âm quá sâu

Một trong những ưu điểm nổi bật nhất của In-Ear Monitor (IEM) là khả năng cách âm giúp người biểu diễn nghe rõ bản phối cá nhân của họ mà không bị ảnh hưởng bởi tiếng ồn sân khấu. Tuy nhiên, chính khả năng cách âm đó lại tạo ra một vấn đề mới là cảm giác cô lập.

Khi dùng IEM, nhiều ca sĩ cảm thấy như họ đang bị tách ra khỏi ban nhạc, khỏi tiếng cổ vũ của khán giả, và đôi khi cả không khí thật của sân khấu. Âm thanh nghe qua IEM thường rất rõ, rất sạch nhưng cũng rất kín và riêng biệt. Việc không nghe thấy tiếng phòng, tiếng phản xạ tự nhiên, tiếng người bên cạnh hay năng lượng từ đám đông có thể khiến họ mất đi cảm xúc kết nối. Một số người thậm chí mô tả trải nghiệm này giống như A.I

Các giải pháp khắc phục hữu hiệu

Để khắc phục cảm giác mất kết nối khi dùng tai nghe In-ear ca sĩ hay đeo trên sân khấu IEM, ngành công nghiệp âm thanh đã liên tục sáng tạo ra những công nghệ và giải pháp mới. Mục tiêu không phải là loại bỏ hoàn toàn sự cách âm, mà là kiểm soát nó. Cho các nghệ sĩ nghe được những gì họ cần, nhưng vẫn cảm nhận được thế giới thực xung quanh.

Micro hướng ra khán giả (Audience Mic)

Đây là giải pháp phổ biến nhất, dễ lắp đặt và có chi phí hợp lý. Các kỹ sư âm thanh sẽ đặt một hoặc vài micro hướng về phía khán giả thường ở hai bên cánh gà hoặc phía sau để thu âm thanh từ phía khán giả (tiếng vỗ tay, tiếng cổ vũ, hò reo…).

Tín hiệu này sau đó sẽ được trộn nhẹ vào bản phối IEM của nghệ sĩ, không quá lớn để gây rối, nhưng đủ để họ cảm nhận được năng lượng từ khán giả và từ không gian biểu diễn thực tế. Với một tỉ lệ âm lượng phù hợp, cảm giác được sống trong buổi diễn sẽ trở lại mà vẫn không ảnh hưởng đến độ rõ của bản phối chính.

IEM có lỗ Ambient (Passive Ambient)

Một số mẫu IEM được thiết kế đặc biệt để cho âm thanh bên ngoài lọt vào ở mức nhất định, bằng cách đục một lỗ nhỏ trên vỏ tai nghe (gọi là vent hoặc ambient port).

Cơ chế này hoạt động như một khe thông hơi âm thanh. Ví dụ, các mẫu như UE Ambient cho phép tháo bỏ một nút chặn để giảm độ cách âm từ khoảng -26dB xuống còn -12dB. Điều này làm giảm cảm giác bị bịt kín hoàn toàn.

Tuy nhiên, điểm yếu của giải pháp này là khi làm giảm độ kín, chất lượng âm thanh đặc biệt là dải bass cũng bị ảnh hưởng. Ngoài ra, mức độ âm thanh từ bên ngoài không thể điều chỉnh, nên nó không linh hoạt như các giải pháp chủ động.

IEM Ambient chủ động (Active Ambient)

Đây là giải pháp cao cấp và hiệu quả nhất hiện nay, nhưng đi kèm với chi phí cao hơn và yêu cầu thiết bị phức tạp hơn. Với công nghệ này, mỗi bên tai nghe IEM được tích hợp một hoặc nhiều micro siêu nhỏ (micro MEMS) ngay trên vỏ tai. Các micro này sẽ ghi lại âm thanh xung quanh và truyền vào tai người biểu diễn thông qua hệ thống xử lý âm thanh trên bodypack.

Nghệ sĩ có thể điều chỉnh mức âm lượng của tiếng môi trường này, bật/ tắt tuỳ ý hoặc tăng/ giảm theo nhu cầu. Ngoài ra, một số hệ thống còn hỗ trợ hiệu ứng 3D hoặc mô phỏng hướng âm, giúp âm thanh môi trường được tái tạo tự nhiên và chân thực hơn giống như đang không đeo IEM vậy.

Ví dụ tiêu biểu là hệ thống 3DME của Sensaphonics, hiện đang được nhiều nghệ sĩ quốc tế sử dụng. Hãng JH Audio cũng cung cấp dòng Ambient Pro tích hợp công nghệ ambient dựa trên micro chất lượng cao từ DPA.

Điểm mạnh của hệ thống ambient chủ động là:

• Giữ nguyên chất lượng âm thanh gốc của IEM.
• Không ảnh hưởng đến độ kín.
• Có thể điều chỉnh mức độ nghe môi trường tùy ý.
• An toàn hơn khi di chuyển trên sân khấu (nghe thấy tiếng gọi, tín hiệu hoặc cảnh báo).

Rủi ro khi sử dụng IEM sai cách

Dù IEM là một công cụ tuyệt vời, nhưng nếu sử dụng không đúng cách, nó có thể gây ra những hậu quả lâu dài đối với sức khỏe âm thanh và trải nghiệm biểu diễn.

Thói quen đeo một bên tai

Đây là lỗi thường gặp nhất, kể cả ở các nghệ sĩ lâu năm. Họ thường tháo một bên tai nghe ra để nghe môi trường tốt hơn như tiếng khán giả, bạn diễn, hoặc âm thanh từ nhạc cụ khác.

Vấn đề là:

• Việc tháo một bên tai sẽ phá vỡ hiệu ứng âm thanh stereo.
• Tai còn lại thường phải tăng âm lượng lên để bù đắp, dẫn đến áp lực âm thanh cao nguy hiểm cho thính giác.
• Mất hoàn toàn hiệu quả cách âm và kiểm soát âm thanh khiến IEM không còn phát huy được tác dụng gốc.

Lời khuyên: Nếu muốn nghe môi trường, hãy dùng hệ thống ambient chuyên dụng. Đừng tháo một bên tai.

Sự cố kỹ thuật không lường trước

Bên cạnh vấn đề về thói quen, IEM cũng có thể gặp sự cố kỹ thuật như:

• Mất tín hiệu khi dùng không dây (do nhiễu tần số, thiết bị kém chất lượng…).
• Hỏng dây kết nối hoặc jack lỏng – gây mất âm một bên tai hoặc rè tiếng.
• Lỏng tai nghe, đeo không kín – khiến bản phối không đều, khó kiểm soát nhịp và cao độ.
• Không vệ sinh tai nghe thường xuyên – dẫn đến tụ ráy tai, giảm âm lượng hoặc gây viêm tai.

Giải pháp là:

• Dùng thiết bị chất lượng, kiểm tra kỹ trước buổi diễn.
• Vệ sinh định kỳ cả IEM và tai người.
• Luôn có thiết bị dự phòng (dây nối, eartip, bodypack thứ hai…).
• Có kỹ thuật viên monitor chuyên trách theo sát từng nghệ sĩ.

Thương Hiệu Tai Nghe Kiểm Âm Trong Tai (IEM) Của Nghệ Sĩ Tin Dùng

Khi nói đến In-Ear Monitor (IEM) chuyên nghiệp, không thể không nhắc đến những thương hiệu đã và đang góp phần định hình thị trường toàn cầu. Đối với nghệ sĩ biểu diễn, IEM là công cụ không thể thiếu để đảm bảo màn trình diễn được trọn vẹn và kiểm soát tốt nhất. Mỗi nghệ sĩ, mỗi thể loại nhạc và thậm chí từng sân khấu lại đòi hỏi những đặc điểm kỹ thuật và chất âm khác nhau.

Những thương hiệu IEM được ưa chuộng nhất

Shure ổn định và độ bền cao

Shure là một trong những tên tuổi lớn nhất trong ngành âm thanh biểu diễn. Dòng sản phẩm IEM của hãng được đánh giá rất cao nhờ sự ổn định, dễ sử dụng và độ bền cao. Mẫu SE215 của Shure là một trong những IEM phổ thông được khuyên dùng nhiều nhất cho người mới bắt đầu vì mức giá dễ tiếp cận và chất lượng ổn định.

Ở phân khúc cao hơn, Shure có hệ thống PSM 900 và PSM 1000, thường xuất hiện trong các tour diễn chuyên nghiệp trên toàn thế giới. Sự kết hợp giữa bộ phát tín hiệu ổn định và bodypack chất lượng cao khiến Shure trở thành lựa chọn hàng đầu của nhiều kỹ sư âm thanh chuyên nghiệp.

Sennheiser âm thanh chuẩn Đức, ổn định ở mọi cấp độ

Sennheiser không chỉ nổi tiếng ở lĩnh vực tai nghe cho người tiêu dùng mà còn rất mạnh trong lĩnh vực âm thanh biểu diễn. Các hệ thống không dây như EW IEM G4 của họ có chất lượng truyền tín hiệu ổn định, âm thanh rõ ràng và độ tin cậy cao.

Sennheiser đặc biệt được đánh giá cao vì tính linh hoạt khi có thể dùng cho sân khấu lớn, phòng thu di động hay các sự kiện trực tiếp nhỏ lẻ. Hệ thống của họ dễ lắp đặt, dễ sử dụng, phù hợp với nghệ sĩ tự biểu diễn không có đội ngũ kỹ thuật lớn hỗ trợ.

64 Audio cao cấp dành cho nghệ sĩ chuyên nghiệp

64 Audio là một trong những thương hiệu dẫn đầu trong lĩnh vực Custom IEM (CIEM). Các mẫu tai nghe của họ thường được thiết kế riêng cho từng nghệ sĩ, cả về hình dáng và âm thanh.

Hãng nổi tiếng với hai công nghệ độc quyền:

• tia™: một thiết kế đặc biệt giúp âm cao trong trẻo hơn bằng cách loại bỏ ống dẫn truyền thống bên trong tai nghe.
• apex™: một van áp suất giúp giảm mệt mỏi cho tai khi đeo lâu, đồng thời giảm ảnh hưởng tiêu cực của áp lực âm thanh bên trong ống tai.

Các sản phẩm như A12t, A18s hay U18t là những mẫu cao cấp được dùng bởi các nghệ sĩ nổi tiếng toàn cầu. Chất âm trung thực, khả năng tùy chỉnh linh hoạt và sự thoải mái khi đeo trong thời gian dài khiến 64 Audio trở thành lựa chọn hàng đầu cho các tour diễn lớn.

Ultimate Ears (UE) tiên phong của CIEM

Ultimate Ears là một trong những thương hiệu đầu tiên đưa khái niệm Custom IEM vào thị trường chuyên nghiệp. Được sáng lập bởi Jerry Harvey, UE từng là cái tên thống trị giới nghệ sĩ lưu diễn trong suốt những năm 2000.

Các sản phẩm của UE có độ bền cao, thiết kế thoải mái và dễ tùy biến. Một số mẫu như UE 11 Pro hoặc UE LIVE vẫn được nhiều nghệ sĩ lựa chọn vì sự ổn định và dễ phối ghép. Ngoài ra, UE còn được biết đến với dịch vụ hỗ trợ khách hàng rất tốt, đặc biệt là trong việc sản xuất lại CIEM theo khuôn tai mới.

JH Audio công nghệ độc đáo, chất âm mạnh mẽ

Sau khi rời khỏi Ultimate Ears, Jerry Harvey tiếp tục thành lập JH Audio nơi ông tiếp tục cải tiến và tạo ra các dòng IEM cao cấp hơn. Các mẫu tai nghe như JH13v2 Pro, JH Roxanne, và Layla là biểu tượng của âm thanh mạnh mẽ, độ chi tiết cao và khả năng kiểm soát dải động ấn tượng.

Điểm đặc trưng nhất của JH Audio là công nghệ Freqphase™ giúp đồng bộ thời gian giữa các driver, đảm bảo âm thanh các dải không bị trễ nhau, mang đến cảm giác đồng nhất và trung thực trong không gian âm học.

JH Audio thường được lựa chọn bởi các nghệ sĩ yêu cầu chất âm đậm đà, thiên về bass mạnh và cảm giác năng lượng khi biểu diễn.

QDC đại diện mạnh mẽ từ châu Á

Trong vài năm gần đây, QDC là một thương hiệu IEM đến từ Trung Quốc đã nhanh chóng giành được vị trí trong giới chuyên nghiệp, đặc biệt là tại Hàn Quốc, Nhật Bản và Việt Nam.

QDC có các dòng sản phẩm được chia theo nhu cầu: Live (sân khấu), Studio (phòng thu), HiFi (nghe nhạc tại nhà). Các mẫu tai nghe của hãng được đánh giá cao bởi khả năng tùy biến tốt, vỏ tai chắc chắn và chất âm dễ nghe, ấm áp nhưng không mất chi tiết.

QDC hiện là một trong những thương hiệu CIEM phổ biến nhất với các nghệ sĩ K-pop và nhiều nghệ sĩ Việt Nam.

Các nghệ sĩ trên thế giới sử dụng thường hiệu tai nghe IEM gì?

Taylor Swift

Là một trong những nghệ sĩ biểu diễn lớn nhất hiện nay, Taylor Swift sử dụng hệ thống Shure PSM 1000 cho các tour diễn quy mô toàn cầu. Về phần tai nghe, cô từng sử dụng nhiều thương hiệu khác nhau như 64 Audio, JH Audio, và gần đây là FiR Audio là một thương hiệu đang nổi lên với công nghệ tiên tiến.

Điều đáng chú ý là Taylor thường phối hợp chặt chẽ với kỹ sư monitor để đảm bảo âm thanh IEM luôn chính xác trong mọi điều kiện sân khấu từ stadium ngoài trời cho đến TV show trong phòng kín.

Beyoncé

Beyoncé là người dùng lâu năm của 64 Audio. Trong tour diễn gần đây nhất – Renaissance Tour, cô sử dụng mẫu A18s, được thiết kế riêng cho biểu diễn trực tiếp, với khả năng tái tạo chi tiết cực cao và độ động mạnh mẽ.

Đặc biệt, Beyoncé đã hợp tác với Tiffany & Co. để tạo ra phiên bản CIEM đính kim cương và bạch kim thể hiện đẳng cấp nghệ sĩ và tính cá nhân hóa cao trong thiết bị biểu diễn.

BTS và Các Nghệ Sĩ K-pop

Nhiều nhóm nhạc Hàn Quốc, bao gồm BTS, sử dụng IEM từ các thương hiệu cao cấp như JH Audio, 64 Audio, và QDC.

Ở Hàn Quốc, đại lý nổi tiếng SoundCat là nơi cung cấp thiết bị CIEM cho các nghệ sĩ lớn. Các mẫu như qdc Anole VX hoặc JH Roxanne được yêu thích nhờ khả năng tái tạo không gian rõ ràng điều rất cần thiết trong những màn trình diễn có nhiều vũ đạo.

Sơn Tùng M-TP

Tại Việt Nam, Sơn Tùng M-TP là một trong những nghệ sĩ hiếm hoi công khai sử dụng CIEM chuyên nghiệp. Dù không nêu rõ thương hiệu, hình ảnh hậu trường cho thấy anh có các mẫu CIEM custom cao cấp, thường được thiết kế cá nhân hóa.

Ngoài ra, trong đời sống thường ngày, anh cũng sử dụng các tai nghe cao cấp như AirPods Max hay Louis Vuitton Horizon Earphones, cho thấy sự phân biệt rõ ràng giữa thiết bị biểu diễn và phụ kiện thời trang.

🌷 🌷 🌷

THÔNG TIN LIÊN HỆ – SHOWROOM NHẠC CỤ ANTON MUSIC

Chuyên phân phối & bán lẻ piano – đàn organ – nhạc cụ các loại

📞 Tư vấn & đặt hàng: 0943.633.281 – 0963.166.238

📩 Email: antmusiccenter@gmail.com

🌐 Website: nhaccuantonmusic.com

📘 Fanpage: Nhạc cụ ANTON MUSIC & Nhạc cụ AntonMusic

🎬 YouTube: ANTON MUSIC

🎵 TikTok: Nhạc Cụ Anton Music

🏢 Showroom chính:

33 Lê Văn Chí, Phường Linh Trung, TP. Thủ Đức (Gần Ngã tư Thủ Đức, ĐH Sư Phạm Kỹ Thuật)

🕒 Giờ mở cửa: 8:00 – 22:00 (Tất cả các ngày trong tuần)

👉 Giao hàng toàn quốc – lắp đặt tận nhà – trả góp lãi suất 0%

👉 Chuyên đàn piano cơ Nhật Bản – piano điện – organ – keyboard & phụ kiện âm nhạc